De keuze voor techniek en de cruciale rol van ouders
Ouders spelen een grote rol bij het ontdekken en stimuleren van talenten van hun kind en het maken van keuzes in het onderwijs. Daarmee zijn ze een belangrijke factor in de uitdaging om meer jongeren hun technische talent te laten ontdekken en ontwikkelen. Platform Talent voor Technologie wilde het beeld van ouders ten aanzien van techniek en de kansen voor technische richtingen in kaart brengen. Daarom deden we onderzoek en spraken we 24 ouders (zowel vaders als moeders) met een kind op het voortgezet onderwijs (vmbo, havo en vwo). Op 1 april deelden we tijdens een webinar de resultaten van dit onderzoek.
Techniek en technologie
We deden kwalitatief onderzoek onder 24 vaders en moeders met een kind op het vmbo, de havo of het vwo. Carla Roos, projectleider kennis & kwaliteit bij PTvT, deelde met ons de bevindingen uit het onderzoek: “Ten eerste maken ouders onderscheid tussen techniek en technologie. Techniek koppelen ze aan het maken van dingen, mbo- opleidingen en traditionele beroepen zoals loodgieter. Bij technologie denken ze aan innovatie, vernieuwing, en hbo en vwo- opleidingen.”
Beeldvorming
Er zijn verschillende redenen waarom ouders wel of niet een technische richting adviseren aan hun kind. We onderscheiden twee dimensies: ten eerste is het beeld van techniek van de ouders van invloed. Hebben zij zelf positieve of negatieve beelden van technische beroepen? Roos: “Een voorbeeld van een positieve trigger, is dat techniek op havo/vwo opleidingen wordt gezien als een brede richting en stabiele arbeidsmarkt. Een voorbeeld daarvan noemde Eva; zij heeft een dochter in 5 vwo”.
“Ik stimuleer mijn dochter zolang ze op het vwo zit om bètarichtingen niet overboord te gooien. Je leert er op een waardevolle manier denken en je houdt alle mogelijkheden voor de toekomst open.”
Eva, dochter in 5 vwo
Talent
De tweede dimensie gaat over of ouders talent voor techniek terugzien bij hun kind. Roos: “In hoeverre moet je aanleg of talent hebben om een technische richting op te kunnen gaan? Als ouders techniek zien als iets waarvoor je talent nodig hebt en ze zien dat talent niet bij hun kind, dan is de kans klein dat ze hun kind zullen stimuleren om voor een technische richting te kiezen.”
“Technologie is razend interessant, omdat er nu zoveel nieuwe technieken zijn die bijvoorbeeld de mensheid en gezondheid kunnen verbeteren. Het is wel gaaf als je daaraan kunt bijdragen, maar dat zie ik mijn zoon nou niet doen. Hij is niet iemand die aan draaibank wil staan of op kantoor gaat zitten.”
Femke, zoon in 5 vwo
Op basis van de onderzoeksresultaten heeft Platform Talent voor Technologie vier kansen op een rij gezet, als het gaat om het overwegen van een technische richting voor hun kind:
#1 Maak techniek onderdeel van de algemene keuzevoorlichting
Als ouders een sterk negatief beeld van technische beroepen hebben, willen ze zich hier niet specifiek op oriënteren. Een ‘techniek ouderavond’ zal hen daarom niet aanspreken. Tegelijkertijd willen ze zich wel breed oriënteren en hebben ze behoefte aan algemene hulp bij het keuzeproces. Denk dan bijvoorbeeld aan een neutraler label als ‘beroepen van de toekomst’ om meer aandacht te besteden aan techniek.
#2 Verbreed en verdiep beelden van techniek
Sommige ouders zijn zich er niet van bewust dat hun beeld van techniek heel smal is. Ze denken bijvoorbeeld alleen aan traditionele technische beroepen. Deze ouders kunnen we laten ontdekken hoeveel techniek betekent in de wereld van nu en de toekomst. Een model dat daar heel goed bij werkt, zijn de 7 werelden van techniek.
#3 Laat ouder en kind samen techniek ontdekken
Er zijn ouders die denken dat je aanleg moet hebben voor techniek. Zie je die aanleg niet terug bij je kind, dan wordt een technische richting niet gauw een optie. Maar technische vaardigheden zijn wel degelijk te ontwikkelen. Deze ouders moeten eerst zelf ervaren dat techniek te leren is, inclusief het plezier dat het kind eraan kan beleven.
#4 Bied inzicht in de verschillende rollen in technische richtingen
Veel ouders weten niet goed welke rol hun eigen kind kan vervullen in technische beroepen. Ze zijn wel positief over techniek en technologie, maar zien niet wat de rol van mensen daarin is. Het helpt als zij, samen met hun kind, ontdekken welke rollen er allemaal zijn in de verschillende werelden van techniek. En: of één van die rollen is weggelegd voor hun dochter of zoon!
Samen met partners heeft PTvT een onderzoeksagenda opgesteld. De rol van ouders in de profiel- en studiekeuze is één van de onderwerpen die we onderzocht hebben. Kijk hier de andere webinars terug:
– Vrouwen en meiden in de technologie en ICT
– Jongeren met een migratieachtergrond
Deel dit artikel
